Nieuwe satelliet zorgt voor betere weersverwachting

Op dinsdag 13 december 2022 was een nieuwe weer-
satelliet gelanceerd. Deze satelliet levert vanaf 2024 elke
tien minuten weerbeelden van Europa en Afrika.
De satelliet geeft een nauwkeuriger beeld van het weer
en ziet ook waar het onweert. Het KNMI gebruikt deze
nieuwe beelden om beter en meer lokaal te kunnen waar-
schuwen voor bijvoorbeeld onweer. Een Ariane 5 is toen
vertrokken vanaf de Europese raketlanceerinstallatie in
Frans Guyana. De raket vervoerde de eerste Meteosat
Third Generation (MTG), die de weersatellieten vervangt
die vanaf 2004 weerbeelden van Europa en Afrika
leverden. De oude satelliet geeft elk kwartier nieuw beeld,
de nieuwere doet dat elke tien minuten.

Gedetailleerdere weerbeelden

De nieuwe weersatellieten hebben de weersverwachting
vanaf 2024 nauwkeuriger gemaakt. De oude satelliet gaf
een beeld van Nederland in blokken van ongeveer 3 bij
6 kilometer. De nieuwe satelliet geeft weerbeelden in
blokken van 1 kilometer bij 2 kilometer.Daarnaast kan de
satelliet elke 2.5 minuut satellietbeelden leveren voor
Europa. Die zullen vooral voor bijzondere weersituaties
worden gebruikt. Hierdoor zien meteorologen veel meer
details die informatie kunnen geven over nog te
ontwikkelen of al aanwezig gevaarlijk weer. Het KNMI wil
deze satellietbeelden inzetten om de waarschuwings-
systematiek te verbeteren. 

Nieuwe functies

De MTG-satelliet is uitgerust met een nieuw instrument:
en bliksemdetector. De bliksemdetector (de Lightning
Imager) is een zeer snelle camera die elke milliseconde
een beeld maakt bij een specifieke golflengte die het
menselijk oog net niet meer kan waarnemen. Met de
gegevens van deze bliksem-detector krijgt de
meteoroloog inzicht in de omvang van onweer.
Ook levert de MTG-satelliet meer informatie over vocht
in de atmosfeer, wat een belangrijke rol speelt bij de
vorming van bewolking, mist en neerslag, en ook bij het
ontstaan van gevaarlijk weer. Door deze data in de
weerrmodellen te verwerken, zullen er betere weers-
verwachtingen komen.

Onmisbare informatie voor meteorologen

Met de nieuwe satelliet krijgen meteorologen sneller
gedetailleerdere beelden die onmisbare informatie
over het actuele weer geven over een groot gebied.
De meteoroloog heeft al vanaf tien minuten na de waar-
neming toegang tot die informatie. Het gaan dan bijvoor-
beeld over wolkenvelden en het soort wolken, de positie
van weerfronten, of de banen van lage drukgebieden.
Met het achter elkaar afspelen van de weerbeelden
wordt ook de snelheid waarmee weersystemen zich
verplaatsen zichtbaar. Daarnaast kan de meteoroloog
de beelden vergelijken met de verwachting van
computermodellen.

Zes lanceringen

Na de lancering van deze satelliet staan voor de
komende 15 jaar nog vijf lanceringen van MTG-weer-
satellieten gepland. Deze MTG-weersatellieten moeten
minimaal 20 jaar weerbeelden gaan leveren.
De satellieten worden gebouwd door de European
Space Agency (ESA) in opdracht van de Europese
Meteorologische Satelliet organisatie (EUMETSAT).
EUMETSAT is een samenwerkingsverband tussen
Europese landen - waaronder Nederland - dat opera-
tionele weersatellieten beheert. De weerdiensten van
al die landen krijgen toegang tot de weerbeelden.

Ook stimuleert EUMETSAT wetenschappelijk
onderzoek bij alle Europese weerdiensten, zoals het
KNMI, om nieuwe toepassingen met die weerbeelden
te ontwikkelen en ze geschikt te maken voor klimaat-
monitoring. Verder organiseert EUMETSAT trainingen
voor meteorologen hoe de weerbeelden te gebruiken.
De verschillende lidstaten dragen bij aan de trainingen
door lesmateriaal aan te leveren, speciaal voor die
situaties die vaak lokaal voorkomen. Voor Nederland
is dat weer dat vaak optreedt door het effect van de
kust. Tevens draagt het KNMI bij EUMETSAT bij door
klimaatreeksen van bewolking en zonnestraling op
basis van weersatellieten te maken.
Eventueel afbeelding aanklikken s.v.p.