HET WEER, NADER VERKLAARD
de (oudere) verhalen zijn soms niet meer helemaal up to
date, onze excusses daarvoor, red.

Nieuwe generatie Meteosat satellieten

Op 22 december 2005 werd een nieuwe weersatelliet,
de Meteosat-9 gelanceerd. De satelliet was de tweede
van een nieuwe generatie weersatellieten, in eerste
instantie bedoeld als reserve, mocht de Meteosat 8
uitvallen. De nieuwe Meteosat verruimt niet alleen de
mogelijkheden voor weersverwachtingen en waarschuw-
ingen voor extreem weer. Het is ook een doorbraak
voor het klimaatonderzoek, met name voor onderzoek
van straling, temperatuur (van zee- en landoppervlak),
wolken en neerslag. Ook de vegetatie op het aardopper-
vlak kan ermee in beeld worden gebracht. MSG is een
geostationaire satelliet, die 36.000 km. boven de aarde
op een vast punt staat. Het waargenomen gebied is
voor iedere opname identiek: een schijf van de aarde
die Europa, Afrika en een groot deel van de Atlantische
oceaan omvat. Twaalf kanalen spuien elk kwartier
gegevens van onze atmosfeer. Niet alleen de frequentie
waarmee data beschikbaar komen is verdubbeld, ook
de nauwkeurigheid verbetert aanzienlijk. De kanalen van
de oude Meteosat, die een kwart eeuw dienst deden,
bekeken gebiedjes van 5 bij 5 km., bij MSG-satellieten
wordt dat 3 bij 3 km. Voor één kanaal in het bereik van
het zichtbare licht bedraagt de ruimtelijke resolutie zelfs
1 bij 1 km. Hierdoor zijn kleinschaliger systemen van
wolken, zoals flinke cumuluswolken goed waar te nemen.

Ook de ontwikkeling van onweersbuien en kleinschalige
stormdepressies wordt beter gevolgd. De MSG heeft
2 kanalen voor waarnemingen van waterdamp. Hierdoor
kan beter en dieper in de onderste kilometers van de
atmosfeer worden gekeken met als resultaat een betere
waarneming van de vochthuishouding. Voor MSG zijn
door verschillende Europese instituten softwarepakket-
ten ontwikkeld. Voor de weerdiensten zijn vooral pro-
gramma's van belang bedoeld als hulpmiddel voor de
verwachting tot ongeveer 12 uur vooruit. Er komt direct
informatie beschikbaar over wolken zoals bedekkings-
graad, type, temperatuur van de wolkentop of van regen-
wolken. Ook komen gegevens vrij over de luchtsoorten,
de stabiliteit van de tmosfeer en hoogtewinden. Voor
klimaatstudie worden programma's ontwikkeld om de
stralingsbalans aan het aardoppervlak en aan de top
van de atmosfeer nauwkeuriger te schatten. Verder kun-
nen er, door de gegevens van verschillende kanalen te
combineren, tal van fysische eigenschappen bepaald
worden, zoals de temperatuur van de wolkentop, de
hoeveelheid vloeibaar water in de wolk en het type en
grootte van de wolkendruppels. Deze gegevens zijn
van belang voor het valideren of aansturen van
weersvoorspelling en klimaatmodellen