HET
WEER,
NADER VERKLAARD
De (oudere)
verhalen
zijn soms niet meer helemaal up to date, onze excusses daarvoor,
red.
Zomer bijna
net zo nat als winter
Je zou het
misschien niet denken, maar in Nederland valt er in de zomer
bijna net zo veel neerslag als in de winter. De hoeveelheid
neerslag,
meestal in
de vorm van regen, soms als hagel of
sneeuw, is vrij gelijkmatig
verdeeld over
het jaar. En dat is
best bijzonder want dat is lang niet overal
in Europa het geval.
Neerslag vrij
gelijkmatig verdeeld over het jaar
Per jaar valt er gemiddeld
in Nederland 851 millimeter neerslag (figuur 1).
De variatie
tussen de seizoenen is klein. Uitzondering is het voorjaar dat
minder
dan een kwart van de jaarneerslag voor zijn rekening
neemt (18 %).
In het voorjaar is de Noordzee nog koud en
hebben we
vaker te maken met
hogedrukgebieden.
Dat maakt het voorjaar gemiddeld wat droger dan de
andere
seizoenen.
Dat is niet overal zo
in Europa
Dat de
neerslaghoeveelheden bij ons in zomer en winter zo vergelijkbaar
zijn,
is best bijzonder. Dit zie je goed als je Europa als
geheel bekijkt (figuur 2).
In de koudste gebieden is de winter
droger dan de zomer (bruine kleuren).
In koude lucht zit
relatief weinig waterdamp, en dus regent of sneeuwt het
meestal
niet hard. Rond de Middellandse Zee domineert de zomerdroogte,
en is juist de winter (en ook de herfst) gemiddeld veel natter
(groene kleuren).
In Nederland bevinden we ons daar ergens
tussenin (witte kleuren).
In de zomer regent
het korter, maar harder
Er is nog een reden waarom
het bijzonder is dat de hoeveelheid zomer-
en
winterneerslag
vrijwel gelijk zijn. Dit heeft te maken met het ‘karakter’ van
neerslag. In de
zomer zijn buien vaker kortstondig en fel.
De neerslag valt
meestal in de middag of ‘s avonds (onweer!) en
is een gevolg van sterke
convectie overdag (opstijgen van lucht
boven een warm landoppervlak).
In de winter regent het vaker en
langduriger, maar is de neerslagintensiteit
meestal relatief
laag. De winterregens hangen samen met het overtrekken
van grote
weersystemen. De helft van de
zomerneerslag valt in buien met
meer
dan 2 millimeter per uur
aan regen (2 liter water op elke vierkante meter).
In de winter
is dat maar een vijfde deel (figuur 3). Die verschillen in duur
en
intensiteit van de regen in winter en zomer middelen
blijkbaar uit.
De helft van de
zomerneerslag valt in buien met meer dan 2 millimeter per uur
aan regen (2 liter water op elke vierkante meter). In de winter
is dat maar een
vijfde deel (figuur 3). Die verschillen in duur
en intensiteit van de regen in
winter
en zomer middelen
blijkbaar uit. Eventueel
figuren aanklikken s.v.p.
Figuur 1. Gemiddelde hoeveelheid neerslag per maand in
Nederland voor de periode 1991-2020. De verdeling van
de
jaarneerslag over de vier seizoenen is in procenten
weergegeven. İKNMI
Figuur 2. Gemiddelde neerslagverschil tussen winter en
zomer
in Europa, als percentage van de jaarneerslag.
Groene
kleuren geven aan dat de winter natter is, en
bruine kleuren
dat de winter droger is. İKNMI
Figuur 3. Bijdrage in procenten van uren met verschillende
neerslagintensiteit aan de totale hoeveelheid neerslag in
die
maand. Gebaseerd op uurlijkse neerslagmetingen in De
Bilt
voor de periode 1991-2020. İKNMI
Winter wordt belangrijker in een warmer klimaat
We zien nu al uit
waarnemingen dat de gemiddelde neerslag in
Nederland
aan
het toenemen is en dat neerslag van hoge intensiteit vaker
voorkomt. Door de opwarming verwachten
we dat in de winter er gemiddeld
meer neerslag gaat vallen, in
de zomer (waarschijnlijk) juist (veel) minder.
Hierdoor gaat het
belang van winterneerslag in het jaarbudget toenemen.
De grootte
van de veranderingen hangt af van hoe sterk de aarde nog gaat
opwarmen. In oktober komen onze nieuwe
klimaatscenario's uit die laten
zien
hoe groot de veranderingen mogelijk zijn die op ons afkomen.
KNMI-klimaatbericht door Hylke de Vries en Frank Selte