Temperatuur- en weersverloop

Met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 4.5°C tegen een langjarig
gemiddelde van 3.9°C was de winter als geheel vrij zacht. Dit was echter
volledig het gevolg van de zeer zachte decembermaand, januari en februari
weken qua temperatuur maar weinig af van het langjarig gemiddelde.

December was somber en zeer zacht

Met een gemiddelde temperatuur van 6.1°C tegen 4.2°C normaal was
december zeer zacht en tevens goed voor een achtste plek in de lijst met
zachtste decembermaanden. De maand begon zacht, wisselvallig en nat met
op 6 december storm aan de kust. Daarna kwamen we onder invloed van
hogedrukgebieden en overheerste het droge maar ook grijze weer.
Aanvankelijk was het vrij kil maar halverwege de maand werd het (zeer) zacht.
Na een natte 19 december kwamen we in een (noord)westelijke stroming in
minder zachte lucht terecht. Het was wisselvallig en soms nat, met op
22 december gure buien. Tijdens de kerstdagen zorgde een hogedrukgebied
(opnieuw) voor somber, rustig en zacht weer. Rond 28 december was het
tijdelijk koud met op veel plaatsen mist.

Januari was nat en af en toe winters

Met 3.4°C tegen een langjarig gemiddelde van 3.6°C week de temperatuur in
januari weinig af van de normaal. De maand kende echter een grillig
temperatuurverloop en begon met een afwisseling van zachte, natte en storm-
achtige dagen en vrij koude dagen met winterse buien en vorst in de nacht.
Daarna volgde een periode met winters kwakkelweer, met regionaal overlast
door sneeuw en ijzel. Vanaf 12 januari zorgde een hogedrukgebied voor rustig
en droog weer. Overdag lagen de temperaturen ruim boven nul, ‘s nachts vroor
het landinwaarts licht, soms matig. Op de 17e kwamen we in koude lucht
terecht met ook overdag temperaturen rond het vriespunt. Daarbij bleef het
grijs en kwam er vaak (dichte) mist voor. Vanaf 22 januari kwamen we onder
invloed van lagedrukgebieden en werd het zacht en wisselvallig, met soms flink
wat regen en wind.

Februari was droog en had twee gezichten

Met 3.9°C in De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur in februari precies
uit op het langjarig gemiddelde, lange tijd leek de maand echter koud te zullen
eindigen. Onder invloed van een hogedrukgebied begon de maand zonnig en
droog, met normale temperaturen overdag en ’s nachts lichte tot matige vorst.
Later werd het bewolkt en mistig. Van 10 t/m 12 februari zorgde een lagedruk-
gebied boven ons land voor kil en nat weer, met sneeuw in het noorden.
Daarna bouwde zich een hogedrukgebied op boven Noord-Europa en werd
het in een noordoostelijke stroming droger en kouder, met vanaf de 16e ook
veel zon. Overdag voelde het met een doorstaande wind koud aan en ’s nachts
vroor het matig; op 18 februari werd bij Twenthe Airport met -8.8°C de laagste
temperatuur van de winter bereikt. Op 20 februari zorgde een zuidelijke
stroming voor de aanvoer van zeer zachte van oorsprong tropische lucht.
In Woensdrecht werd op 21 februari met 19.3°C de hoogste temperatuur van
de winter bereikt. Daarna bleef het zacht en wisselvallig.  

29 vorstdagen, twee ijsdagen

Er waren in De Bilt deze winter 29 vorstdagen (dagen waarop de minimum-
temperatuur onder het vriespunt ligt): 3 in december, 15 in januari en 11 in
februari. Dat is minder dan het langjarig gemiddelde van 35. Elders liep het
aantal vorstdagen uiteen van 9 in Vlissingen tot 41 in Eelde. De Bilt telde ook
twee ijsdagen (dagen waarop de temperatuur de gehele dag niet boven het
vriespunt komt), beide in januari, normaal zijn dit er zes. In het (noord)oosten
van het land waren er ongeveer 4 ijsdagen. Het Hellmanngetal (de som van alle
negatieve etmaalgemiddelde temperaturen tussen 1 november en 31 maart)
stond eind februari op 6,7 in De Bilt, normaal tot en met februari is 42. 

Neerslag

Met landelijk gemiddeld 185 millimeter neerslag tegen 204 millimeter normaal
was de winter als geheel iets aan de droge kant. Het natst was het deze winter
in het westen en zuiden, met op het automatische weerstation bij Voorschoten
239 millimeter neerslag (normaal onbekend). Het minst nat was het in delen van
het midden en noordoosten, met in het Groningse Nieuw Beerta slechts 140
millimeter (normaal 191 mm). In De Bilt viel 202 millimeter tegen 218 normaal.

Natte januari, droge februari

In december week de hoeveelheid neerslag met gemiddeld over het land
75 millimeter weinig af van het langjarig gemiddelde (78 millimeter). Januari
was met landelijk gemiddeld (op basis van de automatische weerstations)
82 millimeter neerslag tegen 68 millimeter normaal een natte maand en februari
was juist een droge maand met gemiddeld over het land 28 millimeter neerslag
tegen een langjarig gemiddelde van 58 millimeter. Landelijk natte dagen waren
5 december (15-25 mm), 19 december (10-20 mm), 1 januari 5-20 mm) en
5 januari (10-25 mm). De winter als geheel telde ongeveer 40 droge dagen,
waarvan bijna de helft in februari, ongeveer tien meer dan normaal.

Code oranjes voor sneeuw en ijzel

In december viel er alleen winterse neerslag op de 22e, met in de avond
plaatselijk wat kletsnatte sneeuw. Op Nieuwjaarsdag vielen er buien met hagel
of natte sneeuw. In de vroege ochtend van 5 januari viel in het zuiden en midden
een paar cm. sneeuw, maar deze smolt snel weg. Op 8 en 9 januari viel in het
zuidoosten 2-5 cm. sneeuw. In de Limburgse heuvels viel plaatselijk 10-15 cm.
In Noord-Brabant en Limburg gold op 9 januari code oranje voor de sneeuwval.
In de heuvels bleef de sneeuw tot ongeveer 14 januari liggen. In de ochtend van
11 januari gaf het KNMI voor gladheid door ijzel code oranje uit in Friesland en
Groningen.

Langdurig wit in het noorden

Op 11 en 12 februari ging de regen in het noorden en noordoosten over in
sneeuw, waardoor zich een sneeuwdek vormde van 2-5 cm, met in het grens-
gebied van Groningen, Friesland en Drenthe een zone van meer dan 15 cm.
Op de 14e sneeuwde het plaatselijk in het oosten en een dag later viel er
enige tijd (natte) sneeuw in het zuiden, die regionaal kortdurend bleef liggen.
De sneeuw in het noorden dooide pas op 20 februari helemaal weg en heeft
er dus lokaal tien dagen gelegen. 

Zonneschijnduur

Met landelijk gemiddeld 195 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van
217 uur was de winter aan de sombere kant. Het somberst was het in het
oosten van het land met in Twenthe slechts 167 zonuren, ruim onder het
langjarig gemiddelde van 200 zonuren. Het minst somber was het in het
zuidwestelijk kustgebied, met bij KNMI-station Wilhelminadorp 215 zonuren
(normaal onbekend). In de Bilt scheen de zon 196 uur, tegen een langjarig
gemiddelde van 212 uur.

Vooral december was somber

Met name december was erg somber; met gemiddeld over het land slechts
29 uur zon tegen een langjarig gemiddelde van 58 uur. Deze maand telde
landelijk gemiddeld 18 zonloze dagen, normaal zijn dat er ongeveer 11.
De winter als geheel telde gemiddeld 34 zonloze dagen, zo’n 8 meer dan
normaal. 

Januari was verder aan de sombere kant met gemiddeld 62 zonuren tegen
68 zonuren normaal en in februari scheen de zon met gemiddeld over het
land 103 uur uiteindelijk iets meer dan het klimatologische gemiddelde
(92 zonuren).

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

Definitief overzicht, De Bilt, 5 maart 2025 / Yorick de Wijs